Inleiding tot destructieve lasproeven

Inleiding tot destructieve lasproeven

Tips voor destructieve lasproeven

Dit artikel is een inleiding op destructieve lasproeven, verschillende methoden voor destructieve proeven, hun toepassingen en hun betekenis.

Destructieve lasproeven omvat, zoals de naam al vermoedt, de fysieke vernietiging van een gemaakte las om de sterkte en kenmerken ervan te evalueren. De testprocedure wordt uitgevoerd om het materiaalgedrag, de sterkte en de kwaliteit van de lasverbinding en de vaardigheid van de lasser te begrijpen.

Destructieve lasproeven worden vaak gebruikt voor de volgende toepassingen:

  • Lasprocedurekwalificatie
  • Monsterinspectie
  • Onderzoeksinspectie
  • Prestatiekwalificatietests van lassers
  • Faalanalyses

Destructieve lastestmethoden

Destructieve lastestmethoden omvatten meestal het in secties snijden of breken van het gelaste deel en het evalueren van diverse mechanische en fysieke kenmerken. Hieronder worden enkele van de meest voorkomende methoden voor het uitvoeren van een destructieve lasproef beschreven.

Macro-etsproef

Bij deze methode moeten kleine monsters uit de lasverbinding worden genomen. Deze monsters worden dan over hun dwarsdoorsnede gepolijst en vervolgens geëtst met een mild zuurmengsel, afhankelijk van het gebruikte basismateriaal. De zuuretsing geeft een duidelijk beeld van de interne structuur van de las.

Uit inspectie van het geëtste monster blijken de penetratiediepte, evenals (eventueel) bewijs of afwezigheid van samensmelting, onvoldoende grondinbranding, interne porositeit en scheuren op de smeltlijn (die de overgang vormt tussen de las en het basismateriaal).

Dit type inspectie is een momentopname van de algehele kwaliteit van de laslengte bij gebruik voor steekproeven van productielassen. Macro-etsproeven zijn ook bijzonder geschikt voor faalanalyses om lasproblemen zoals het ontstaan van scheuren te lokaliseren.

Hoeklasbreukproef

Bij deze proef wordt een monsterhoeklas gebroken die slechts aan één kant is gelast. Het monster wordt aan de ongelaste zijde belast, meestal in een pers, en de belasting wordt verhoogd totdat de las faalt. Het gefaalde monster wordt vervolgens geïnspecteerd om de aanwezigheid en omvang van eventuele lasafwijkingen vast te stellen.

Hoeklasbreukproeven geven een goede indicatie van afwijkingen over de hele lengte van de geteste las (meestal 15 tot 30 cm) in plaats van een momentopname in de dwarsdoorsnede, zoals bij de macro-etsproef. Bij dit type lasinspectie kunnen bijvoorbeeld gebrekkige inbranding, interne porositeit en slakinsluitingen worden vastgesteld.

Hoewel de hoeklasbreukproef vaak zelfstandig wordt gebruikt, kan deze ook worden gebruikt in combinatie met de macro-etsproef, omdat de twee methoden elkaar aanvullen en informatie verstrekken over vergelijkbare kenmerken, maar met verschillende details.

Transversale trekproef

Een belangrijk deel van het ontwerp is gebaseerd op de trekeigenschappen van de lasverbinding. Daarom moeten de onderstaande factoren voldoen aan de ontwerpeisen:

  • trekeigenschappen van het basismetaal en het lasmetaal
  • de hechting tussen basis en las
  • door warmte beïnvloede zone

De transversale trekproef test al deze eigenschappen door aan monsters te trekken totdat ze falen en vervolgens de maximale belasting die nodig is tijdens de proef te delen door het oppervlak van de dwarsdoorsnede. Het resultaat wordt uitgedrukt in trekeenheden per dwarsdoorsnede-oppervlak.

Geleide buigproef

Bij deze testmethode - ook lipbuigproef genoemd - wordt een monster wordt gebogen tot een bepaalde buigradius. Er worden verschillende soorten buigproeven gebruikt om de taaiheid en degelijkheid van lasverbindingen te evalueren. Geleide buigtesten worden meestal dwars op de lasas uitgevoerd en kunnen worden gebogen in testmachines van het plunjertype of in omhullende buigproefinstallaties. Buigproeven over de bovenzijde van de las ('face bend tests') worden uitgevoerd met de bovenzijde onder spanning, terwijl buigproeven over de keerzijde van de las ('root bend tests') worden uitgevoerd met de keerzijde onder spanning. Bij buigproeven van dikke platen over de zijkant worden proefmonsters meestal uit de lasverbinding gesneden en gebogen met de lasdoorsnede onder spanning.

De geleide buigtest wordt het meest gebruikt bij kwalificatietesten van lasmethoden en prestaties van lassers. Dit type test is bijzonder geschikt voor het vinden van inbrandingsdefecten in de liner, die tijdens de test vaak in het plaatoppervlak ontstaan.

Wilt u meer weten over destructieve lastests, gereedschappen en toepassingen of hebt u een vraag die hier niet beantwoord is? Neem dan gewooncontact met ons op.